در آخرین اپیزود از نمایش تنش آلود میان آمریکا و ترکیه، دونالد ترامپ در اکانت توئیتر خود ترکیه را دوباره تهدید کرده و گفته است که حتی در صورت آزادی برانسون کشیش آمریکایی محبوس در ترکیه، ایالات متحده هیچ امتیازی به ترکها نخواهدداد. وی ضمن ستایش شدید برانسون به عنوان یک «آمریکایی میهن پرست» با لحنی کم سابقه تهدید کرده که «ترکیه را خفه خواهیم کرد». از سوی دیگر استفان منوکین وزیر خزانه داری آمریکا نیز دیشب ترکیه را به تحریم های بیشتر در صورت عدم آزادی کشیش برانسون در سریع ترین زمان ممکن تهدید کرده بود. این مسائل در حالی روی می دهد که در هفته های پیش و در پی دستور ترامپ در راستای تحریم وزرای کشور و دادگستری ترکیه و نیز توئیت وی مبنی بر دو برابر کردن تعرفه واردات آلومینیوم و فولاد از ترکیه نرخ برابری لیر در برابر دلار به شدت و به صورت بی سابقه ای کاهش داشته و به پایین ترین سطح تاریخی خود رسیده است. در سوی مقابل، ترکیه نیز دست به اقدامات متقابلی زده و لیست پرشماری از کالاهای وارداتی از آمریکا را مشمول تعرفه های حداکثری قرار داده است. این در حالی است که طبق آمارهای رسمی، حجم مبادلات تجاری سالانه دو کشور تنها در حدود  19 میلیارد دلار است و جالب اینکه در سال جاری میلادی و تا کنون تراز تجاری 2 کشور به نفع طرف ترک بوده است.                                                                 _{تراز تجاری ماهانه و کلی آمریکا و ترکیه از ابتدای سال 2018 تاکنون} در حوزه نظامی نیز به نظر می رسد که روابط میان 2 متحد سازمان NATO که دارای بزرگترین ارتشهای عضو هستند به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است. هفته گذشته ترامپ برنامه بودجه نظامی 716 میلیارد دلاری آمریکا را امضاء کرد که در آن تعلیق تحویل جنگنده های فوق پیشرفته F-35 به ترکیه تا زمان انتشار گزارش تحلیلی پنتاگون درنظر گرفته شده است. به این ترتیب ترک ها علیرغم مشارکت فعالانه در ساخت این جنگنده نسل 5 نمی توانند آنها را فعلاً تحویل بگیرند. از سوی دیگر در حوزه همکاری نیروهای نظامی دو طرف در شمال سوریه نیز اخبار ناخوشایندی به گوش می رسد. در حالی که در پی اعلام توافق مهم نیروهای SDF به رهبری کردها با دولت اسد، ترکیه خواهان قطع کامل همکاری آمریکا با کردها شده بود، نه تنها این امر روی نداده بلکه شاهد تشدید ارسال مهمات و تجهیزات سنگین نظامی از سوی آمریکا برای SDF هستیم و به نظر می رسد که آمریکا طی توافقی پنهانی با روسیه پذیرفته است که اسد در قدرت باقی بماند و کردها نیز در همین راستا امنیت و آینده خود را تضمین کرده اند؛ امری که مطلقاً به مذاق دولت ترکیه خوشآیند نبوده و نیست.

_{جنگنده فوق پیشرفته F-35 که ترکیه 30 فروند از آن را سفارش داده است}

منهای نگرانی هایی که از جانب احتمال ورشکستگی سیستم بانکی و شرکتهای ترکیه متوجه شماری از بانک های اروپایی و نیز اقتصادهای نوظهور به طور عام است، بایستی اشاره کنیم که ریشه های تنش میان آمریکا و ترکیه صرفاً محدود به بحث کشیش آمریکایی – که بیش از 2 سال است به اتهام ارتباط با PKK و فتح الله گولن محبوس می باشد – نشده و بلکه حوزه های مهمتر و کلیدی تری را دربرمی گیرد:

• کمک ترکیه به ایران برای دور زدن تحریم های هسته ای و محکوم شدن مدیر بانک خلق ترکیه یعنی «هاکان آتیلا» و شماری دیگر از تجار نزدیک به اردوغان در آمریکا
• کمک های نظامی آمریکا به شبه نظامیان کرد در سوریه که ترکیه آنها را امتداد سوری جدایی خواهان PKK می داند
• سفارش سامانه ضدهوایی S-400 روسی توسط ترکها که به گفته بسیاری از کارشناسان امنیت داخلی NATO را به خطر می اندازد
• ادامه اقامت و فعالیت فتح الله گولن در خاک آمریکا در حالی که ترکیه وی را مسئول اصلی کودتای نافرجام و خونین جولای 2016 می داند
• حمایت های – عمدتاً لفظی – دولت ترکیه از حماس و انتقادهای تند نسبت به اسرائیل و سیاست های آمریکا در این حوزه و به ویژه انتقال سفارت به بیت المقدس
• حمایت های ترکیه از گروهای تروریستی وهابی-سلفی در منطقه به ویژه گروه اخوان المسلمین در مصر
• اتحاد نوپای یونان-اسرائیل-قبرس با تحریک و برنامه ریزی آمریکا که خطری اقتصادی و حتی نظامی برای ترکیه در شرق مدیترانه به شمار می رود

چنانچه از این فهرست پیداست، بحث تنشهای آمریکا و ترکیه بسیار ریشه دارتر و حیاتی تر از داستان کشیش محبوس آمریکایی در ترکیه است و می توانیم انتظار داشته باشیم که روند حوادث به سمت تشدید بیشتر تنشها پیش برود. در این شرایط تنها یک عقب نشینی بزرگ و سازشجویی آشکار از سوی اردوغان است که می تواند ورق را به نفع بازسازی و احیای روابط برگرداند؛ چنانچه در داستان سرنگونی یک سوخو-24 روسی توسط جنگنده های ترکیه در اواخر سال 2015 نیز سرانجام ترک ها زیر فشار روسیه دست از ستیزه جویی برداشته و حتی با روسیه و ایران در خصوص همکاری در سوریه به توافق رسیدند. با این اوصاف و با توجه به وضعیت بغرنج و چالش برانگیز بدهی بالای شرکت های ترک که اغلب آنها نیز از منابع خارجی تامین شده و بایستی به دلار و یورو – که جهشی وحشتناک در برابر لیر داشته اند – بازپرداخت بشوند، به نظر می رسد که مشکلات اقتصادی ترکیه روز به روز بیشتر و بیشتر نمایان خواهدشد و رشد پرشتابی که در دهه اخیر با تکیه بر تامین مالی خارجی و به صورت اهرمی و پرریسک در ترکیه به دست آمده جای خود را به یک رکود چندین ساله بدهد. این امر در صورتی که نرخ برابری USD/TRY  باز هم رشد کرده و از سطح 7 فراتر برود به مراتب جنبه های خطرناک تری به خود خواهدگرفت و حتی می تواند باعث یک زلزله سیاسی در ترکیه شده و به پایان حکومت مطلقه اخوان المسلمین در ترکیه به رهبری حزب AKP و در اتحاد با حزب پان ترکیستی و نژادپرست MHP بیانجامد.

_{جهش 72 درصدی ارزش دلار در برابر لیر ترکیه از ابتدای سال جاری میلادی}

در حوزه ژئوپولوتیک منطقه نیز تحلیل ما این است که بزودی ائتلاف عربی سعودی – امارات – بحرین – مصر با ائتلاف ضدترکی یونان – اسرائیل– قبرس با یکدیگر همسویی بیشتر به رهبری آمریکا خواهندیافت و حتی می توان متصور بود که برخوردهای نظامی نیز میان این ائتلاف بزرگ با ترکها بر سر استخراج منابع نفت و گاز در شرق مدیترانه و حول و حوش مسئله قبرس روی بدهد. از سوی دیگر در سوریه نیز به نظر می رسد که بزودی ارتش سوریه و متحدینش با حمایت هوایی روسیه به سمت استان ادلب – که به دلیل حضور انبوه تروریستهای سوری و غیرسوری به «دار الارهاب» مشهور شده – لشکرکشی کنند و با توجه به حضور چندین پایگاه نظامی ترکیه در این استان و تهدیدات اخیر اردوغان مبنی بر خط قرمز بودن ادلب برای ترکیه حتی برخورد نظامی میان ارتش ترکیه با سوری ها و متحدینشان بعید نمی نماید؛ خصوصاً اینکه شنیده می شود کردها نیز برای انتقام گیری از جنایات تروریست های مزدور ترکیه در عفرین آمادگی خود را برای همکاری در یورش به ادلب اعلام کرده اند.

_{حرکت ستونهای نظامی ارتش سوریه به سمت استان ادلب}

 منطقاً در چنین شرایطی بایستی با دیده شک و تردید به تبلیغات رنگارنگی نگریست که این روزها از شبکه های ماهواره ای برای ترغیب ایرانیان به خرید ملک و سرمایه گذاری در ترکیه پخش می شود. روی اسب مرده شرط بندی نکنید!