استخراج بیت کوین از ایده تا عمل

تاکنون در سه مقاله قبلی به موضوع بیت کوین و کاربرد های آن اشاره کردیم و دیدیم می توان برای بدست آوردن بیت کوین، آن را استخراج کرد. در این مقاله به طور تفصیلی به بررسی نحوه استخراج و مسایل پیرامون آن و همچنین دستگاه های موجود در بازار می پردازیم. در ابتدا با یک مثال شروع می کنیم.

یک مثال: نقشه معدن طلا

فرض کنید فردا به طور کاملا اتفاقی شما به نقشه یک معدن طلا دست پیدا کنید. شما با این نقشه می توانید به سراغ این معدن طلا بروید و از همین فردا با خریداری چند وسیله ساده شروع به استخراج از این معدن طلا بکنید. چون معدن هنوز بکر و دست نخورده است شما در هر روز و با وسایل ابتدایی مثل یک بیل و کلنگ می توانید مقدار زیادی طلا استخراج کنید. اما پس از مدتی و با استخراج هر چه بیشتر از آن معدن، شما مجبور خواهید شد برای بدست آوردن طلاهای بیشتر در اعماق زمین، از وسایل حرفه ای تر مثل بیل مکانیکی استفاده کنید. در حقیقت اگر بیت کوین را جایگزین طلای سنتی بدانیم و آن را طلای دیجیتال بنامیم برای استخراج آن به جای وسایل سنتی مثل بیل و کلنگ، نیازمند وسایل دیجیتالی مثل کامپیوتر و پردازشگرها هستیم و از طرفی همان مفهوم سختی استخراج در معدن طلا هم این جا کاربرد دارد. می دانیم تعداد بیت کوین هایی که استخراج خواهند شد به عدد 21 میلیون خواهد رسید و پس از آن بیت کوین جدیدی متولد نخواهد شد در حقیقت در شبکه بیت کوین، تورم و چاپ سکه برای مقاصد درست و یا غلط اقتصادی وجود ندارد. همانگونه که در مقاله ساتوشی ناکاماتو عنوان شده است در استخراج بیت کوین، توان پردازشی دستگاه شما با توان پردازشی دیگر استخراج کننده در یافتن حل یک معادله ریاضی رقابت می کند. در اوایل ساعت 2009 و زمان شروع به کار شبکه بیت کوین سختی استخراج بیت کوین مقدار ناچیزی بود (مانند مثالی که ذکر شد شما در اوایل استخراج یک معدن طلا هم شما به وسایل ساده نیازمند بودید) در آن سال ها، شما می توانستید حتی با یک کامپیوتر ساده به استخراج بیت کوین بپردازید و در یک روز به چندین بیت کوین برسید با رشد این تکنولوژی و آشنا شدن عموم مردم با استخراج بیت کوین سختی شبکه رفته رفته افزایش یافت به طوری با توجه به استهلاک و هزینه برق کامپیوتر های خانگی استخراج به صرفه نبود. پس از آن استخراج کننده ها به سراغ مدارات پردازشگرهای تصویری (GPU) رفتند و افزایش روز افزون سختی شبکه، برخی از شرکت ها را به فکر ساخت دستگاه های اختصاصی استخراج بیت کوین انداخت که به آن ها (ASIC) گفته می شود. در حقیقت این دستگاه ها به طور اختصاصی توانایی استخراج بیت کوین داشتند. در شکل زیر یکی از دستگاه های استخراج بیت کوین دیده می شود. همین طور که در شکل زیر دیده می شود سختی شبکه بیت کوین سالانه مقدار زیادی افزایش پیدا می کند و دستگاه های جدید برای رقابت با این سختی و استخراج بیت کوین بیشتر به بازار عرضه می شوند. سختی شبکه بیت کوین مقداری است که با توجه شرایط شبکه و یافتن جواب مساله ریاضی توسط استخراج کننده ها می تواند کم و یا زیاد شود اگر سختی شبکه پارامتر ثابتی بود استخراج کننده ها می توانستند با بالابردن قدرت پردازشی دستگاه های خود تعداد بیت کوین بیشتری استخراج کنند و اگر سختی شبکه زیادتر از توان پردازشی دستگاهای استخراج کننده می شد دیگر استخراج کننده ها دست از استخراج برمی داشتند چون با توجه به پاداش داده شده، توجیه اقتصادی نداشت.  

استخرهای استخراج بیت کوین

یکی از ایده های جالب در نحوه اجرایی شدن استخراج بیت کوین استفاده از مفهوم استخر است. فرض کنید شما با توجه سختی شبکه یک دستگاه استخراج بیت کوین خریده اید. چون در استخراج بیت کوین معیار، رقابت توان پردازشی دستگاه ها هست شما در رقابت با کسی که چندین دستگاه مانند شما در اختیار داشته باشد از شانس برنده شدن کمتری برخوردار هستید و ممکن است در این شبکه، شانسی برای حل کردن مساله ریاضی و بدست اوردن پاداش آن که همان بیت کوین های جدید هست نداشته باشید. راه حلی که برای این کار در نظر گرفته شده است استفاده از مفهوم استخر (pool) است. در این روش دستگاه شما به همراه هزاران دستگاه دیگر به سروری که نماینده استخراج کننده محسوب می شود متصل می شوند. در قدم بعدی این نماینده شما هست که وارد مسابقه، برای بدست آوردن جواب خواهد شد و اگر بتواند مساله را زودتر از بقیه حل کند می تواند بیت کوین پاداش بگیرد. سپس نماینده با توجه به قدرت پردازشی هر دستگاه سهم آن را  از بیت کوین های دریافتی پرداخت می کند و هرچه قدرت پردازشی بیشتر باشد پاداش بیشتری دریافت می کند. هم اکنون درشکل زیر تعداد و سهم بازار هر کدام از استخرهای فعال در استخراج بیت کوین مشاهده می شود.

توجیه اقتصادی استخراج بیت کوین در ایران

در استخراج بیت کوین، هزینه تامین دستگاه استخراج و همچنین هزینه برق مصرفی دو عامل مهم وتاثیر گذار در این زمینه است. مسلما به علت پایین بودن هزینه برق در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورها و همچنین پتانسیل استفاده از انرژی خورشیدی و یا انرژی بادی در این حوزه می توان امیدوار بود استخراج بیت کوین در ایران توجیه اقتصادی داشته باشد و همچنین استخراج بیت کوین می تواند مانع از خروج ارز از کشور شود.

نویسنده: میثم منصوری