خبر مسرتبخش و خوب واکسن موسسه فایزر و بیونتک، میزان ریسک در بازارهای مالی را به شدت افزایش داده است. مدیر فایزر اعلام کرد که این واکسن در جلوگیری از کووید-19 حدود 90 درصد موفق بوده است و به همین خاطر قرار است از اواخر نوامبر تزریق این واکسن در آمریکا به صورت اضطراری آغاز شود. مدیرعامل شرکت بیونتک هم به رویترز گفت: اگر خوشبین باشیم اثرات ایمنسازی این واکسن، حداقل یک سال طول میکشد. البته این موضوع هنوز قطعی نیست. مدیرعامل فایزر این واکسن را مهمترین پیشرفت پزشکی در 100 سال گذشته خواند.
آنالیز و تجزیه و تحلیل این واکسن نشان میدهد که هیچ مشکلی از نظر ایمنی وجود ندارد. در آزمایش اول این واکسن روی 94 نفر نتایج مثبتی به همراه داشت و در مرحله آخر تجزیه و تحلیل این واکسن، 164 باید مورد آزمایش قرار گیرند. احتمالاً اوایل سپتامبر این مرحله هم انجام میشود.
فایزر انتظار دارد که در سال 2020، تا 50 میلیون دوز و در سال 2021، 1.3 میلیارد دوز از این واکسن را وارد بازار کند. 10 میلیون واکسنی که امسال قرار است تولید شود متعلق به انگلستان خواهد بود.
واکنش بازار
خبرهای فوق باعث شد که ریسک در بازار به شدت افزایش یابد. بازارهای جهانی سهام روندی صعودی را آغاز کردند. و ارزهای کالایی و نفت نیز رشد شدیدی را تجربه کردند.
به صورت مشابه شاخص Stoxx 600 بیش از 4 درصد رشد کرد. سهام اسپانیا، ایتالیا و فرانسه پیشتاز است، IBEX 35 = 9% ، CAC 40 = 7% ، FTSE MIB = 6% رشد داشت. اقتصاد این کشورها بیشتر وابسته به گردشگری است و به همین خاطر با مشکلات زیادی مواجه شده است. خبر تولید واکسن باعث میشود که این کشورها خیلی سریع وارد بهبود شود. فایزر و بیونتک میتوانند اقتصاد جهان را با اقدامات خود نجات دهند.
بازارهای اوراق قرضه هم به دلیل کاهش شدید تقاضا برای داراییهای امن مانند طلا افت چشمگیری داشته است. در صورت عرضه واکسن دیگر نیازی نیست که بانکهای مرکزی به فکر اقدامات تسهیلی قابل توجه باشند. این اقدامات تسهیلی به نفع اوراق قرضه و قیمت طلا است.
بازارهای جهانی نفت هم عملکرد خوبی داشتند و نفت برنت و WTI حدود 8 درصد رشد را تجربه کردند؛ چون احتمالاً در سال 2021 تقاضا برای نفت خیلی بیشتر میشود.
در بازارهای فارکس، واکنش دلار، یورو و پوند و ین ژاپن نزولی شد. جفت ارز USDJPY به بالاتر از 104.00 رسید. دلار کانادا، دلار استرالیا، دلار نیوزیلند، کرون نروژ، کرون سوئد و ارزهای بازار نوظهور (EM) به شدت افزایش یافت.
چرا بازارها این گونه واکنش نشان دادند؟
اگر این واکسن همانقدری که گزارشها نشان میدهد، مفید و موثر باشد، درواقعا پایان کرونا نزدیک است. درست است که چند ماهی طول میکشد تا به پایان برسد ولی نزدیک است. تا پایان امسال فایزر 50 میلیون دوز از این واکسن را روانه بازار میکند و به همین خاطر افراد معدودی میتوانند در آمریکا و انگلیس به آن دسترسی داشته باشند. بنابراین ویروس تا اوایل سال بعد هم در جهان وجود خواهد داشت.
مهمترین مطلب این است که کشورها بتوانند آسیبپذیرترین شهروندان را واکسینه کنند؛ چون این بیماری برای افراد دیگر مانند آنفولانزا عمل میکند و آسیب چندانی نمیزند و به همین خاطر میتوان اقتصاد را به حالت عادی برگرداند.
درست است که کشورها در حال حاضر تلاش میکنند ک همه افراد را واکسینه و ایمنسازی کنند ولی مسلماً در گام اول باید به فکر اولویتبندی باشند. پیشبینیهای جدید نشان میدهد که در فصل نخست سال 2021 احتمالاً شاهد رهایی از چنگ ویروس کرونا خواهیم بود و در نتیجه در ادامه سال بعد اقتصاد جهانی با یک جهش چشمگیر روبرو خواهد شد؛ زیرا کشورها تمام تلاش خود را میکنند که اقتصاد خود را به همان روال قبل برگردانند. از همین الآن بازارها تمرکز خود را روی دوران پساکرونا گذاشتهاند.
توجه داشته باشید که رشد اقتصادی در سال 2021 خیلی قوی خواهد بود ولی بانکهای مرکزی به این زودیها حمایت خود را قطع نمیکنند. به عنوان مثال فدرال رزرو اعلام کرده است که حمایتها تا سال 2023 ادامه خواهد داشت؛ زیرا تا آن سال هنوز مشکلات ناشی از کرونا وجود خواهد داشت ولی قطعاً با عرضه واکسن کرونا احتمالاً طرحهای مشوق اقتصادی کمتر میشود.
باید بدانیم که شاید واکسن کشف شده و نتایج مثبتی به همراه داشته است ولی این موضوع به معنای رهایی از کرونا نیست. این ویروس کماکان در اروپا و آمریکا وجود دارد و قربانی میگیرد. احتمال دارد که در فصل چهارم سال 2020 شاهد محدودیتهای گسترده باشیم. تمرکز بازارها در حال حاضر روی دوران پساکرونا است و به همین خاطر تمایل به ریسک در بازارها بیشتر شده است.